Hoe ga je om met emoties bij participatie?
Participatie is mensenwerk. Waar mensen zijn, zijn ook emoties. In participatieprocessen kunnen emoties soms hoog oplopen. Hoe ga je daarmee om? Hoe kunnen we een sfeer van weerstand ombuigen naar begrip?
Tijdens de workshop ging Barbara Borghuis, oprichtster van de Relevant Gesprek® Academie samen met Iris van Dongen, partner Relevant Gesprek® Academie en expert op gespreksvoering, in gesprek met de deelnemers over je omgaat met emoties in participatieprocessen. Deelnemers deelden hun ervaringen en leerden emoties om te zetten in belangen. Dit geeft inzicht in wat er speelt en waar je rekening mee moet houden. Nieuwsgierig? Lees verder.
Meest gestelde vragen van de deelnemers
- Hoe kun je ondanks alle emoties een goed participatieproces doorlopen?
- Hoe kan ik ervoor zorgen dat mensen zich gehoord en serieus genomen voelen?
- Wat kun je op voorhand doen in je participatieproces als je weet dat emoties een rol gaan spelen?
Tijdens de workshop zijn deze vragen beantwoord. In dit artikel lees je een samenvatting van de belangrijkste onderwerpen die aan bod zijn gekomen. Communityleden kunnen de opname van de workshop terugkijken in de Relevant Gesprek® Academie.
De boodschap
We beginnen elke workshop met een boodschap. De rode draad. Voor deze workshop zijn de volgende drie boodschappen geformuleerd:
- Gedoe komt er (soms) toch
- Emotie is informatie: onderzoek het belang achter de emotie
- Afstemmen op de belangen gedurende het hele participatieproces
Boodschap 1: Gedoe komt er (soms) toch
Soms wordt er, bij het zien van emoties, weerstand of het ontstaan van een actiegroep, al snel geconcludeerd dat het participatieproces niet goed is verlopen. Dit komt voort uit de verwachting dat emoties ongewenst zijn of dat ze wijzen op fouten in het proces. In werkelijkheid horen emoties juist bij participatie. Veranderingen die invloed hebben op de omgeving roepen nu eenmaal vragen, onzekerheden en gevoelens op. Dat is een natuurlijk onderdeel van het proces. Gedoe komt er (soms) toch. Het gaat erom hoe we ermee omgaan.
In de onderstaande video licht Iris toe wat er gebeurt als je emoties probeert te vermijden.
Emoties zijn als een strandbal die je onder water probeert te drukken. Dat kost veel kracht en ze poppen na een tijdje ergens anders weer op. - Iris van Dongen- partner Relevant Gesprek® Academie
Boodschap 2: Emotie is informatie
Emoties zijn een waardevol signaal dat belangen in het geding zijn. Vaak ligt er een angst voor verandering aan de basis. Of het nu gaat om de komst van een AZC, sloop en nieuwbouw van woningen of het plaatsen van laadpalen: dergelijke ontwikkelingen brengen veel teweeg. De opgave is om alle belangen in kaart te brengen en bij emoties op zoek te gaan naar het belang achter die emotie.
Hierin werken we met de communicatiepiramide, een model met drie niveaus: inhoud, proces en relatie. Het relatieniveau vormt het fundament van elk contact. Bij emoties of botsende belangen is het cruciaal om eerst aandacht te hebben voor de relatie. Wanneer de relatie neutraal of goed is, kun je via het procesniveau naar het inhoudsniveau bewegen. Gedurende het participatieproces blijf je voortdurend afstemmen op de verschillende belangen, door de emotie te erkennen, te luisteren en door te vragen te stellen.
In de onderstaande video geeft Barbara een verdere toelichting:
In een gesprek vallen we soms in de valkuil: klopt een emotie wel of niet. Maar het is niet relevant of een emotie wel of niet klopt. De emotie is er en de emotie wil iets zeggen en wil gehoord worden. - Iris van Dongen- partner Relevant Gesprek® Academie
Boodschap 3: Afstemmen op de belangen gedurende het hele participatieproces
Het afstemmen op de belangen doen je niet alleen in het gesprek zelf, maar gedurende het hele participatieproces. In de blauwdruk van de Relevant Gesprek® methodiek , onderscheiden we de vier fasen die je in elk participatieproces doorloopt: 1) aanpak, 2) inrichten, 3)gesprekrondes en 4) oplevering. In de video geeft Barbara hier nog een korte toelichting.
Een andere mogelijkheid is het gebruik van een belangenkaart, waarop alle belangen visueel worden weergegeven. Deze kaart kan zowel intern worden gebruikt als, indien gewenst, worden gedeeld met de deelnemers. Het effectief omgaan met emoties en belangen werkt het beste in een persoonlijke setting, bij voorkeur in individuele gesprekken of in kleine groepen. Houd hier bij het ontwikkelen van je aanpak dus al van tevoren rekening mee.
Tot slot
Dit zijn een aantal manieren waarop je in je participatieproces kunt omgaan met emoties en belangen. Communityleden kunnen meer mogelijkheden en voorbeelden terugkijken of lezen in de Relevant Gesprek® Academie.
Meer weten?
Voor communityleden: Ben jij deelnemer van één van onze participatieprogramma’s? Dan heb je toegang tot de opname van de workshop “Hoe ga je om met emoties bij participatie?” In de workshop zie je ook leuke gesprekken tussen de deelnemers met ervaring uit de praktijk. In deze module vind je ook een samenvatting van de workshop met extra video's. Hulp nodig met jouw participatieproces waar emoties hoog oplopen? Boek via hier een één op één coachafspraak.
Voor niet communityleden: Ben je nog geen lid van de Relevant Gesprek® Academie community? En wil je weten over hoe je omgaat met emoties bij jouw participatieproces? Maak kennis met de Relevant Gesprek® methodiek tijdens onze webinar of neem contact op via info@relevantgesprek.nl of bel 053 430 67 86.